Search for Fillipino Article

Custom Search

Monday, January 26, 2009

Marcelino Pan Y Vino


Want to know the latest news???



ABS-CBN formally presented the cast of the forthcoming TV series "Marcelino," an adaptation of hit foreign film "Marcelino Pan Y Vino."

First in the list is Zaijan Jaramilla, a seven-year-old kid who will play the role of Marcelino, an orphan who can perform miracles and talk to the Lord.

Arroyo Watch: Sun.Star blog on President Arroyo

"Masaya po ako nakuha ako na Marcelino," said Zaijan, who is known as young Tiny Tony (John Pratts) and Vhong Navarro in "Betty La Fea," during the soap's cast pictorial.

Also part of the powerhouse cast is Dina Bonnivie, who will play as the wife of a corrupt mayor to be portrayed by Albert Martinez. Dina said that she is ever thankful to ABS-CBN for giving her projects, which are "tailor-made" for her.

"I almost did not want to do soap because I am busy. But you know I did a lot of great soaps in this TV station (ABS-CBN) and I am happy that they are giving me roles perfect for my character and could always leave mark to viewers," she said.

This soap will also bring back the team-up of Maja Salvador and Rayver Cruz. The two are both excited to work in one project again.

"It's always fun to work with Rayver. 'Makulit pa rin'," said Maja, who will play the role of the mayor's daughter.

Rayver is a destitute thief in the series. "'Makulit din siya e. I am excited and happy to work with her again after a long time," he said of Maja.

Other members of the cast are: Tonton Gutierrez, who will play as Precious Lara Quigaman's husband (they are both law enforcers); Dominic Ochoa, Lito Pimentel, and Jaime Fabregas (three priests who will adopt Marcelino); Desiree del Valle (prostitute); Victor Basa, Ruben Gonzaga, and David Chua (priests); and Ogie Diaz and Arlene Muhlach (rumor mongers).

Coming up for an inspirational TV series like this is like public duty for ABS-CBN. Marcelino's production manager Ethel Espiritu hoped that they would inspire Filipinos not to lose hope especially in times of global recession.

"This adaptation is set on the present time. What is happening in our country and in the world. This is very timely because in this year of uncertainties ABS-CBN would want to give hope to all of us and impart to people to always have faith in Him," Ethel said.

"Marcelino" will conquer Primetime Bida on February 9. (Jill Beltran/Sunnex)



Here is the link where you can get more info about this article. Thanks for ABS-CBN for this new soap opere. I'm sure it will be successful just like all their shows. Go TEAM KAPAMILYA!!!

http://www.sunstar.com.ph/manila/abs-cbn-bares-cast-marcelino

Ang Pagsubok ni Patrick B. Hernendez

Eto ang una kong Maikling kwentong gagawin, haha, kasi nman requirement namin ito sa filipino 102, ayan, mejo nahihirapan ako kaya si Patrick nalang ang pinaggawa ko. ako pa, haha, lakas ko dun,, kahirap eh.. hahaha

"Sinasabing ang buhay ay pakikibaka. Sa mahabang paglalakbay patungo sa katuparan ng mga pangarap ay maraming hadlang upang makamit ang tagumpay. Maraming pagsubok ang nakaabang, kayat kailangang maging matatag at huwag mawalan ng pag-asa."



"Inaakala kong hindi ko na makakaya, pero nagkamali ako"

Si Matt ay isang anak ng dating nanunungkulang pangulo ng ating bansa. Maaga siyang nangulila sa pagkawala ng kanyang ina dahil sa mga krimen sa ating bansa.Mula pagkabata ay sila lang dalawang mag-ama lang na sa Pado ang magkasama, at mula rin nito ay lubos ng humahanga si matt sa kanyang ama dahil sa taglay nitong katapatan at dedikasyon sa kanyang tungkulin.Subalit kahit kailan may hindi pumasok sa kanyang isipan na sundan ang mga yapak ng ama dahil sa takot at kawalan ng tiwala sa kanyang sarili. nagkaroon lamang ng isang napakalaking pagbabago nang.
Nagsimula ang am ni Matt na si Pado na tumakbo sa panunungkulan, una sa pinakamababang tungkulin. Naging konsehal muna siya ng kanyang barangay sa Poblacion Muzon. Ang dedikasyon niya ay higit pa kaysa sa kanilang kapitan. gusto niyang matuwid ang nalilihis na direksyon sa pananaw ng mga tao tungkol sa pulitika. Sa mga panahong ito unti-unti pa lamang lumalaki ang kanyang anak na si Matt. Mula noon ay namulat na si Matt ang anyo ng pulitikang tumatakbo sa kanilang bansa-kasalanan na gustong mabago ng kanyang ama. Kasabay ng pagpasok ng ama ni matt sa pulitika ay naging ganoon din kabilis ang paglaki ni Matt. Si Matt ang nagsisilbing inspirasyon ng kanyang ama upang matamo ang pangarap niyang pangulo. Alam ni Matt ang matinding pangarap na ito ng kanyang ama. Isa nga sa nakakagalak na pangyayari sa buhay ni Matt ay ng tumakbong kapitan ang kanyang ama at siya ang namigay ng tarheta nito sa mga tao, na naging dahilan upang maging kilala siya sa kanyang barangay.
Muli ay nanalo si Pado sa pagkakapitan lahat ng bisyo at sugal ay nagawa niyang maalis. Dahilan ito upang makilala sa ibang mga bayan. subalit sa kabila nito hindi siya lubos na nasiyahan. Ninais niya na sumunod sa kanyang mga yapak ang anak na si Matt.Subalit kailanma'y hindi niya ito nakitaan ng pananabikna pumasok sa pulitika dahil sa takot at kawalan ng tiwala nito sa kanyang sarili.
Si Matt ay gaya pa rin ng kanyang ama, matalino, masipag , matiyaga na angkop para pumasok at sumunod siya sa yapak ng kanyang ama. Ang kahinaanlang ay takot siya sa mga bagay bagayat hindi siya marunong magtiwala sa kanyang sarili. Ang lamang niya ay mag-aral ng mabuti dahil sa inaakala niyang maaring mapasaya ang kanyang ama subalit mali ang kanyang iniisip. Gayundin ay wala siyang pinararaang babae sa kanyang buhay dahil sa inisip nitong makakadagdag lamang siya sa ng problema.
Naging mabilis ang paglipas ng panahon, kasabay ng pagbilis ng pag-angat ng katungkulan ng kanyang ama. Dahil nga sa taglay na katungkulan ng kanyang ama ay naging kilala ito sa buong bansa, maging ang kanyang anak na si Matt na lagi niyang kasama.Ngayon ay abot kamay na ng ama ni Matt ang kanyang pangarap, ngayon ay tumapak na siya upang tumakbo sa pagkapangulo. Hindi labag sa kalooban ni Matt na maraming ginagawang pandaraya ang magiging kalaban ng kanyang ama sa pulitika at alam din niya na kaya tumakbo ang kanyang ama sa pagkapulitika ay upang maituwid ang gobyerno sa maraming katiwalian dito. Minsan ngay pinagsabihan ni matt ang kanyang ama na wag nang ituloy ang laban, subalit labis siyang humahanga dito ng buong tapang siyang sinagot nito na itutuloy niya ito. Sa haba ng panahon na lagi siyang kasama sa laban ng kanyang ama ay tila pumasok na rin siya sa pulitika. naranasan na rin nilang matalo dahil sa pandarayang ginawa sa bilangan, namili ng boto ang kanyang kalaban na naging dahilan ng pagkatalo nito. Natakot si Matt na muli itong magyari. Labis siyang nagdaramdam pang matalo ang kanyang ama. hindi naman nagkulang ang kanyang ama na paalalahanan ito na talagang ganoon, subalit ang takot ni matt ay hindi nawawala.
Sinamahan ni Matt ang kanyang ama simula umpisa at hindi niya ito iniwala hanggang sa "Pado Herriola is our new Presedent"
Napakasaya ng kanyang ama dahil sa wakas ay naabot na niya ang kanyang pangarap na naging pangulo ng bansa, hindi siya natatakot sa kanyang kalaban na alam nilang nandaraya at pumapatay kung kinakailangan. Ganoon din at labis na nagagalak si Matt sa mga pangyayari.
Laging inaalala ni Matt ang kalusugan ng kanyang ama dahil na rin sa may katandaan na ito. Lumipas nga ang isang buwan ng panunungkulan ng ama ni Matt nagkaroon ng malubhang sakit na naging dahilan upang magbitiw ito sa kanyang panunungkulan. Labis ang naging kalungkutan ni Matt. dito ay harapang sinabi ng kanyang ama na ipagpayuloy ni Matt ang kanyang nasimulan. Ang kalungkutan kanyang naramdaman ay nagpausbong upang ituloy ang laban ng kanyang ama na hindi man lamang niya naisip na mangyayari sa kanya.
Sa gitna ng kanyang kalungkutan ay biglang pumasok ang isang babaing nagngangalang Ging sa kanyang buhay. Si Ging din ang naging dahilan upang natutunan niyang magtiwala sa kanyang sarili. Sa haba ng kanyang pinagdaanan ay hindi inaakala ni Matt na magmamahal pa siya. Sa Maikling panahon ay natutunan nilang magmahal sa isat-isa. Bunga nito ay nawalan ng takot sa dibdib ni Matt dahil ngayon ay may inspirasyon na dumating sa kanyang buhay upang sundan ang yapak ng kanyang ama.
Kasabay rin nito ay naging mabilis ang paggaling ng kanyang ama dahil din sa pagbabago sa ilan sa mga katangian ni Matt.
Nang nagbitiw ng panunungkulan ang kanyang ama ay nasaksihan niya ang marahas na pamumuno sa gobyerno. Naging laganap ang krimen at kurapsyon maging nga patayan sa kanilang bansa. Halos ang buong pulitika sa bansa ay nahaluan ng karahasan . Tumagal din ng halos 3 taon ng paghihintay ni Matt, hanggang ang sa muling halalan ay dumating.
Kasama ni Ging ang kinaharap ni Matt ang kanyang mga takot. Ngayon ay desidido si Matt na sundan ang yapak ng kanyang ama dahil na rin sa mahabang pagsama ni Matt sa kanyang ama sa pulitika ay nakilala siya bilang huwaran, matiyaga, mabuti, mapagkakatiwalaan at alam niyang hindi siya masyadong nahihirapan sa kanyang pagtakbo. Dahil dito napagdesisyonan man niyang tumakbong pangulo upang maipagpatuloy ang naudlot na panunungkulan ng kanyang ama. Nasambit ni Matt sa kanyang sarili na "gagawin ko to alangalang sa ama ko at sa taong mahal ko para sa kapakanan ng lahat ng tao". Hindi ginamit ni Matt ang anumang pandaraya sa kanyang pagtakbo, lumaban siya ng malinis ang kalooban, kasama ang mga taong nagpapalakas ng kanyang kalooban.
Halos napaiyak si Matt ng lumabas ang resulta ang eleksyon. Hindi siya makapaniwalang siya ang nahalal na pangulo. Ngayon ay napatunayan niya sa kanyang sarili na makakaya niyang gawin ang isang imposibleng bagay na inakala niyang hindi niya magagawa. Maging ang kanyang ama ay napaiyak sa galak, anlam nito ang taglay na potensyal ni Matt upang pamunuan ang bansa, alam niyang magkakaroon na ng kalinisan ang pulitika at mawala ang mga korupsiyon na naiwan ng natalong presidente. Ang takot ni Matt na pumasok sa pulitika ay ngayo'y isang alaala na lamang.
Sa araw ng proklamasyon ni Matt, kung saan nangako siya sa kanyang tungkulin, sa harap ng lahat ng tao, ay doon din naman niya niyayang nagpakasal ang kanyang kasintahan na si Ging na isa ssa nagsisilbing inspirasyon niya. alam ni Matt kung anong klaseng buhay mayroong sa pulitika hindi na siya natatakot dahil maraming tao ang nakaagapay sa kanya. Sa mga araw na ito ay tila ang hindi malilimutang sandali sa kanyang buhay. Higit kaninu man si Matt ang naging pinakamasayang tao nang araw na iyon.Sa araw di ito ay binigyan ni Matt ng parangal si ging at ang kanyang ama na naging dahilan upanag matuto siya sa buhay.
Sa taon ng kanyang panunungkulan ay nawala lahat ng krimen, korupsiyon at nagkaroon ng kalinisan sa loob ng gobyerno.
Halos umikot ang buhay ni Matt sa pulitika kasama ang kanyang ama at si Ging ang kauna unahang babaeng minahal niya.
Ngayon at kasarado na natin ang libro ng kabanata sa buhay ni Matt sa kasabihang,
"Losser Let things happen, Winner Make things Happen"

Sunday, January 25, 2009

Miliminas: Taong 0069 ni Nilo Par Pamonag salin ni Ruby V. Gamboa-Alcantara mula sa "Miliminas: Tuig 0069" Buong SANAYSAY,,

Nakita ko itong sanaysay na ito nung magbuklat aq ng aking libro last month, Finally natapos q rin ito. hehe, hay salamat... sana magustuhan nyo itong sanaysay na ito. nakakapagod magtype. hahaha.. pasensya na kung mejo mali mali ha, hehe, kahirap kasi magtype eh, paki edit nyo nalang.







Miliminas, ito ang pangkat ng mga pulo na matatagpuan sa kalagitanaan ng Dagat Pasipiko bago pa nagkaroon ng malaking pagbaha. Ang pangkat na ito ng pulo ay binubuo ng higit sa 7,200 mga pulo.

Ang Miliminas, ito ang tawag sa mga mamamayan ng nasabing kapuluan, ay katulad din natin ang mga balat at hitsura. Ang kanilang pananalita ay katulad rin sa atin. Ngunit dahilan sa nahuhuli sila sa sibilisasyon may mga pag-uugali sila at pagsasalita na kaiba rin sa atin.

Mik ang tawag sa kanilang pera. At tawag nila sa isang taong mayroong isang milyong mik, o higit pa ay mikinaryo. Sa pagbibihis malaki ang pagkakaiba natin sa kanila . Ang kanilang tawag sa pormal na damit para sa mga babae ay ang katumbas sa atin ngayon na bathing suit at kamiseta at korto para sa lalaki.

Para mapangalagaan ang kanilang moralidad sa pagbibihis, may batas silang ipinatutupad na hulihin ang sinumang magdaramit ng mahaba pa sa sa mini-skirt at micro-skirt.

Ang upuan sa kanilang mga sasakyan ay nilalagyan ng kiluhan upang masukat ang timbang ng mga pasahero dahil ito ang pagbabatayan ng kanilang pamasahe. Ito ang tinatawag ng kanilang Public "DiserviceCommission" na equality before the kilo.

Tungkol naman sa pamamalakad ng trapiko ay may ordinansa sila na nagpaparusa sa mabagal magpatakbo. Ang kasalanan ng mabagal magpatakbo ay tinatawag na not overspeeding.

Maayroon din silang serbisyo sa tubig na tinatawag na Nawasdak. Ang ahensyang ito ay may 3 uri ng tubo. Ang una ay nilalabasan ng Malinis na tubig; ang ikalawa ay nilalabasan ng Maruming tubing; at ang ikatlo, walang tubing kundi Hangin lamang. Nakapagtataka? Ito ang pag-uuri ng Quatwasdak; Ang gripo na may malinis na tubig ay mahal ang bayad at para sa mayaman lamang; ang may maruming tubig, para sa lahat ng marunong magtrabaho o kung mayaman naman, gustong magtrabaho; at ang pangatlo, para sa mga mahirap at ito ay walang bayad.

Mayroon ding nagmomonopolyo ng kuryente. Ito ang Patay Electric Company. Tatlo rin ang uri ng serbisyo nito sa publiko. Ito ang Light Service, Brownout Service at Blackout Service. Ang Light service ay nagbibigay ng ilaw sa araw at gabi. Ang Brownout service ay nagbibigay ng ilaw kung hindi mo kailangan at mawawala kung kailangan mo ang ilaw sa pagkain ng hapunan at pagbabasa kung gabi. Kung gusto mo lang ng pangdekorasyon, ang dapat mong ipakabit ay iyong Blackout service.

Ang mga sidewalk sa kanilang lungsod ay higit na malalapad kaysa sa atin. Bakit nga ba? Ang dahilan ay sapagkat ang mga bazaar ang umuukupa ng mga sidewalk at ang mga nagtitinda ng sigarilyo at kung anu-ano ang siyang umuukupa ng mga kwartu-kwarto na kung sa atin ngayon ay mga bazaar. At sabihin pa, ang mga may-ari ng mga bazaar ang hinuhuli ng mga pulis sa kanilang pagtitinda sa mga sidewalk.

Ang mga opisyal sa bansa na tumaba habang sila ay nasa serbisyo ay pinapatawan ng sala o akusasyon sa kanilang mga resolution, genuine na mga batas , at iba pa.

Upang mapagkatiwalaan ang mataas na opisyal ng bansa, itinatag ang anti-genuine commission para sa paghuli ng mga nagpaparami ng pag-aari o tumatanggap ng mga lagay na genuine, tulad ng genuine na resolutions, genuine na pera, genuine na batas, at iba pa.

Ang pinakamalaking tindahan ay tinatawag na Super Blackmarket. May pintura itong itim. Dito ipinagbibili ang mga bagay na ngayon ay ipinagbabawal tulag ng busil na sigarilyo, apyan, mga bagay na ninakaw, at mga ipinagbibiling pekeng bagay. Ang mga genuine na bagay ay ipinagbibili ng patago at tigkakaunti lamang dahil laging hinuhuli ng mga alagad ng katiwalian ang nagbebenta ng mga ito at kinukumpiska pa ang kanilang mga paninda. Katiwalian ang tawag nila sa kanilang batas, at ang nagpapatupad nito ay tinatawag nilang alagad ng katiwalian.

Ang mga baril ng mga alagad ng katiwalian ay paltik. Dahil sa ang nag-aari
ng lisensyadong baril ay hinuhuli at pinapatawan ng salang illegal possession of genuine firearm.

Sa panahong ito ay uso rin ang kickback na kaunti lang ang ikinaiba sa ating tinatawag na kickback ngayon. Ang mga buwaya ng bansa (ito ang tawag sa mga mataas na opisyal sa pamahalaan) ay sinisipa sa likod para sa bawat gatas o milk na tanggaping suhol sa kanyang mga transaksyon. Ang mga buwaya ng bansa ay tumitigil sa pagpapasipa kapag makapal na ang kanilang likod dahil ito ang magiging isang batayan sa pagpili ng isang "Outstanding Buwaya of the Year".

Dalawang klase ng batas ang ipinalabas ng kanilang batasan na tinatawag na "Circus of Miliminas". Ang isang batas ay para sa mayaman at ang isa ay para sa mahirap.

Ang mga alagad ng bansa ay maliit lang ang sweldo pero malaki naman ang kanilang maaaring gastusing representasyon.

Ang mga mamamayan ng Miliminas ay masyadong relihiyoso. Tatlo ang paborito nilang santo- ang mik (ang pera mismo), ang buwaya, at si Santasa, isang taong may sungay at buntot katulad ng tinatawag natin ngayong satanas. Ang pinakamalaking kasalanang magagawa ay ang hindi pagpatay, hindi pagtataksil sa asawa at hindi pag-angkin sa yaman ng iba, pagkaawa sa mga mahirap at hindi pagbibigay ng anumang hingin sa kanila ng mga buwaya ng bansa.

Ang mga malaking transakyon ng pamahalaan ay pinagkakasunduan sa ilalim ng puno, at tinatawag nila itong shady transactions. Ang iba naman ay binubuo sa ilalim ng mesa ng mga opisyal ng pamahalaan. Dahil dito, ang mga mesa ay mataas para hindi mauntog ang ulo ng mga opisyal kapag sumusuot sila sa ilalim nito.

Ang mga hues de pas natin ngayon ay tinatawag nila na hues de paupas. Parang nakakatawa, ano? Pero iyan ang katotohanan. At isa pang nakapagtataka, ang ginugwardyahan ay ang mga walang kasalanan. Bakit ganoon ang pamamalakad ng hustisya rito? Iyan ang batas. At ang balak ay mapili ng hues de paupas kung sinu-sino sa mga mamamayan ang palaaway at eskandaloso at sino ang mababait. Pagkatapos ng bista at bumaba na ang hatol, ibinibilanggo ang mga walang sala upang ihiwalay sa maraming mga nakakalayang masasamang tao. Sabihin pa, malalaki ang bilangguan dito at kumpleto sa mga kasangkapan kaysa sa labas. Ang lahat ng bilanggo ay tinatawag na VIP (Very Important Prisoner).

Kung tungkol sa sistema ng pagpili ng mga opisyal, ibang-iba sa atin. Simula pa lang ng kampanya, magkaharap na sa entablado ang magkakalaban sa pulitika. Nagbabatuhan ng utik. Sa atin ngayon ang mudslinging ay pasaring lamang sa mga talumpati samantalang sa kanila ay talagang ginagawa. Ang bawat kandidato ay dapat magsinungaling, magmura, mambato ng putik sa kalaban, mangako ng mga hindi matutupad, dahil kung hindi nya ito gagawin ay pawawalan ng bisa ang kanyang kandidatura ng komisyon ng kalokohan, ang ahensyang namamahala sa eleksyon. Sa araw ay namimili rin ang tao ng iboboto kahit na ang isinusulat sa balota ay hindi na nila pinag-iisipan. Ang inisip nila ay ang naipon na bala ng mga kandidato, at mga napatay ng kanilang mga kampon, at ang may pinakamaraming pera. Ang kanilang ibinoto ay tinatawag na ibinoto sa bala at hindi ibinoto sa balota.

Ang mga pulitiko at ang kanilang mga kampon ay hindi natatakot mapatay at pumatay sa panahon ng kampanya at eleksyon dahilan sa kanilang paniniwalang ito ang magdadala sa kanilang kaluluwa sa impyerno kung saan mabubuhay sila nang maligaya kasama si Santasa, ang kanilang paboritong santo.

Ang Eleksyon ay tuwing ikalawang taon. Kung gayon ay masasabi natin na madaling maubos ang mga mamamayan dito kung madali ang patayan sa panahon ng eleksyon. Subalit nababawi rin ito ng imbensyon ng isang bantog na baliw(ito ang tawag nila sa kanilang henyo) na nakabuo ng isang tabletang kung iinumin ng mag-asawa ay magkakaanak ang babae ng isang instant baby, na ipinagbubuntis sa loob lamang ng dalwampu't apat na oras.

Napakadali ng pagpapalit-palit ng kapangyarihan sa MIliminas. Patuloy pa rin ang pag-iral ng mga bayang kontento na sa klase ngpamamalakad dito na sa panahon ngayun ay masasabing kabaligtaran ng mga pangyayari. Ipinagmamalaki pa ng matatas ang katungkulan sa pamahalaan ang pagsasamantala sa kabuhayan ng mga mamamayan. Ang bagong Milimino, ang mga bayaning gumagala sa kapuluan, sila ang magigiting na tumanggap ng mga papuri na maririnig mo sa bibig ng nakaraang administrasyon. At sinu ang kanilang pinagtutungkulan? Ang pinagtutungkulan nila ng papuri ay mga ismagler, mga namomorsyento, mga kickback artist, mga mayamang nag aapi sa mga mahirap, mga nang-aagaw ng lupa ng may lupa, mga alagad ng katiwalian na nang-aabuso sa mga mamamayan, mga hues de paupas at mga pislak(piskal) na hindi tumitingin sa kisalp ng espada ng katarungan at timbangan ng katotohanan kundi tumitingin sa kalansing ng pilak at timbangan ng malalakas at maykapangyarihan, mga walang ginagawa sa bayan kundi aksayahin ang kaban ng bansa na sa halip na gamitin ang kanilang katungkulan sa pagsisilbi sa publiko ay ginagamit pa ito sa pangangamkam ng yaman.

Ang ilan sa mga alagad ng bayan na sa ngayon na masasabi nating gumagawa ng mabuti ay nagtatago, nahihiya dahil pinagtatawanan sila ng kanilang mga kasamahan. Hindi lang iyan, kinukutya pa sila, at kung mahuli ng kanilang hepe ay kinagagalitan pa at inaalis sa trabaho.

May ilang kabataang malawak ang pagiisip na tumawag ng isang pulong kung saan ipinaliwanag nila ang kaibahan ng pamamahala na kanilang isinasagawa. Ang kanilang prinsipyo ay humingi ng isang klase ng pag-uugnayan ng mga namamahala at pinamamahalaan. Noong simula ay tinatawanan lamang sila ng mga pinuno. Ngunit ng lumaon ay madame na ang dumadalo sa kanilang pulong, bukod pa sa mga mahirap. Ipinagbawal ng pamahalaan ang pagdaraos ng pulong ng grupong ito ng mga kabataan na tinatawag nilang dungis ng lipunan.

Ang simpatya ng mga mahirap ay nakuha ng mga kabataan. At ang pagbabawala sa kalayaan ng mga ito, at nang lumaon ay pagpatay ng ilan sa kanila, ang naging dahilan ng pagkagalit ng mga mayaman at ng may katungkulan. Sumiklab ang isang rebulusyong lumaganap sa buong kapuluan ng Miliminas.

Bilang parusa sa kanilang dyos na si Santasa, dumating ang isang malaking baha, nagkaroon ng malakas na paglindol hanggang sa pumutok ang isang malaking bulkan sa kailaliman ng dagat sa gitna ng kapuluan na siyang naging dahilan ng paglalaho ng Miliminas sa sanlibutan.

Saturday, January 24, 2009

Miliminas: Taong 0069 ni Nilo Par Pamonag BUOD LAMANG!!



ANG MILIMINAS, isang pangkat ng kapuluan na matatagpuan sa kagitnnan ng dagat Pasipiko bago pa man magkaroon ng isang malawakang pagbaha ng tubig. Miliminas rin ang tawag sa mga taong naninirahan sa mga kapuluan nito. Kawangis din ng mga ordinaryong tao ngayon ang mga itsura ng mga Miliminas. Ang pagkahuli nila sa sibilisasyon ang nagdulot sa kanilang magkaroon ng naiibang pag-uugali at pamamaraan ng salita at wika. Mik ang tawag sa kanilang pera at kalimitang tinatawag ang taong mayroong isang milyong Mik o humigit pa rito ay mikinaryo.


SA PAMAMARAAN NG PAGBIHIS ay mayroon din silang sinusunod na batas, isa sa mga kinikilala nilang pormal na kasuotan ay para sa mga kababaihan ay katumbas ng mga bathing suit natin ngayon at kamiseta o korto para sa mga kalalakihan.


ANG MGA KAKAIBANG BATAS NG MGA MILIMINAS ay ang mga sumusunod: Sa pamamaraan ng pagbibihis, hindi dapat mahaba ang kanilang mga damit. Sa pagsakay sa isang pampublikong sasakyan ipinapatupad dito ang Equality before the kilo na kung saan kung gaanong kabigat ang isang mamamayan ay ganito rin ang kaniyang ibabayad. Sa pamamaneho, bawal ang hindi nag o-over-speeding o ang hindi pagpapatakbo ng sasakyan ng matulin.


SA PAGBIBIGAY NAMAN NG SERBISYO SA MGA MAMAMAYAN, kalimitang nahahati ito sa tatlong pangkat: ang mayayaman, ang mga may kaya sa buhay at ang mahihirap. Sa pabibigay ng tubig ng Nawasdak may tatlong uri ng tubo, ang nilalabasan ng malinis na tubig, ang may maruming tubig at ang walang tubig. Habang sa kuryente naman na ibinibigay ng Palay Electric Company na kung san nahahati rin ang serbisyo sa tatlong uri. Una, ang light service na napapakinabangan lamang ng mga may pribilehiyo sa pamayanan, ikalawa, ang brown-out service na kung saan nagagamit lamang ito kung hindi kinakailangan at pangatlo ang black out service na may disenyo lamang ang mga kagamitan sapagkat hindi ito nagagamit.


SAMAKATUWID, KARAMIHAN SA KANILANG MGA BATAS ay kabalintunaan ng mga batas natin sa ngayon tulad ng pagbabawal sa paggamit ng mga genuine o tunay na produkto, ang lisensyadong baril ay ipinagbabawal, ang pagbebenta ng mga bazaar na iligal kaysa sa mga sidewalk na umuuukopa sa mga kuwarto-kuwarto.


SA PULITIKA NAMAN NOONG SA PANAHONG IYON, uso rin ang tinatawag na kickback na kung saan ang mga buwaya ng bansa ay sinisipa sa likod para sa bawat suhol na kanilang matatanggap at pinararangalan ang sinumang makapal na ang likod dahil sa mga sipang natanggap nito. Ang batasan nilang kilala sa tawag na Circus of Miliminas na kung saan nahahati ang batas para sa mga mayayaman at mahihirap. Ang mga malalaking transaksyon ng Miliminas ay kalimitan ring ginagawa sa ilalim ng puno – ang shady transaction. Isa pa rito ang matataas na mesa ng mga opisyal na kung saan ginagawa ang under the table tansactions upang hindi mauntog ang mga dumaraan dito. At marami pang iba.


RELIHIYOSO RIN NAMAN ANG MGA MILIMINAS, na kung saan ay may kinikilala silang tatlong panginoon – ang pera nilang mik, ang buwaya at si Santasa na maihahalintulad natin kay Satanas nagyon.


SA PAGKAKAROON NG ELEKSYON hindi natatakot ang sinuman na mamatay o pumatay. Sa katunayan ang sinumang may mas maraming napatay ay ang siyang nananalo rito. Tuwing ikalawang taon ginaganap ang eleksyon dito sa Miliminas, kung gayon ay mabilis maubos ang populasyon nito. Dahil dito, naimbento ng isang henyo ang isang tableta na iinumin ng mag-asawa upang magkaroon sila ng anak at mailuwal ito sa loob lamang ng dalawampu’t apat na oras, ito’y tinawag na instant baby.


ISANG KARANGALAN ANG GUMAWA NG KABUTIHAN SA MILIMINAS na kung saan ang mabuti ay mas kilala natin bilang masama para sa ating pananaw. Tulad ito ng mga kickback artist, mga mayayamang mapang-api sa mahihirap, mga tiwaling opisyal, mga magnanakaw at marami pang iba. Na sa kabilang dako ay ang sinumang gumagawa ng marangal at mabuti [ayon sa ating pananaw] ay ang siya pang nahihiya at ipinagkukubli ang mga ito.


DUMATING RIN SA KANILA ANG PANAHON na kung saan ang mga kabataang may malawak na pag-iisip ay tumawag ng isang pagpupulong upang iparating ang mga pagbabagong nais silang isagaw. Subalit sila’y pinagtawanan at kinutya. Ngunit ng lumaon, dumarami ang mga dumadalo rito kung kaya’t ipinagbawal ng pamahalaan ng Miliminas ang pagpupulong at tinawag silang mga dungis ng lipunan.Ngunit nakuha ng mga kabataan ang simpatiya ng mga mahihirap kaya nagsiklab ang isang rebolusyon na lumaganap sa buong kapuluan ng Miliminas.


ISANG PARUSA ANG NAGMULA SA KANILANG DIYOS NA SI SANTASA, isang dakilang pagbaha at paglindol ang kanilang naranasan at ito’y nagdulot sa pagputok ng isa sa mga malalaking bulkan sa kalaliman ng Miliminas na nagdulot ng paglaho ng Miliminas sa sansinukuban.

Jokes For Fun

Alcohol solve no problems, neither does milk. Pero buti pa ang alak libre kung minsan! Eh ang milk? Meron na ba nag treat ng milk? At sabi tara tol dede tayo…



Nang ipinanganak ako meron sungay, maaalis lang daw yun kapag may friend akong mabait. Nang makilala kita hanep! Nagkaroon pa ako ng buntot! YOU’RE THE BEST!!!




Blue roses for LOVERS, white chocolates for CRUSHES, pink balloons for FRIENDSHIPS,, and most of all.. for loveless, RED… REDHORESE….



Nagtatanim si Juan ng mapansin ni Pedro na wala naming buto na tinatanim, PEDRO: Juan sira ka talaga! Wala ka naming itinatanim ah? JUAN: mas sira ka! Seedless ito! Seedless!




Isa sa pinakadakilang biyaya na natanggap ko ay ang maging bahagi ka ng buhay ko. Dahil sayo marami akong natutunan. Salamat kaibigan, dahil sayo pasaway na rin ako!




Panu kung tamad na akong tamarin? Eh di ang sipag ko na nun? Ayoko nun. Nakakatamad!!!





Kapag may nang away sayo at inapi ka eto sabihin mo. Gusto mo samplalin kita ng PERA? Tig- bebenchinko! Nakaplastic pa. masakit diba? Haha…





Makabagong Kasabihan:

“aanhin mo ang gwapo kung mas malandi pa sayo”
“walang matinong lalaki sa malanding Kumpare”
“wala nang hihigit pa sa malansang isda, kundi ang isang baklang balahura”
“Sa hinaba-haba ng prosisyon,, bading din pala ang iyong karelasyon”
“ang tumatakbo ng matulin may gwapong hahabulin”
“Matalino man ang bading, bakla parin”




Joke Time:
FaithHealer:“sup-sop po ang pamamaraan ng aking panggagamot”. Isang napaka-gandang babaeang pasyente. Ipinaliwanag ng FaithHealer ang pamamaraan ng panggagamot, pumayag ang napakagandang babae. FaithHealer: “Anu ba ang gagamutin natin?”. Tugon ng babae: “ALMORANAS PO”. Napabulalas ang FaithHealer at sinabi nya sa babae, “NAGTATAPAL din naman ako”…







“CUTE KA”
Oo
Ikaw…
Your smile,
Your voice,
Your eyes,
“GRABE!
Nakaka-In Love!
…Yan nag message nila sa AKIN everyday. Pnabasa ko lang sayo…





Guro: Juan, saan makikita ang Mt. Apo?
Juan: Aba, ewan ko sa inyo sir! Kung saan-saan nyo pinaglalalagay, tapos ako tatanungin nyo! Umayos nga kayo sir!

teacher: what is our national bird?
that begin with the letter M?
student; manok....!!!!
teacher: brown ang kulay....
student; fried chicken..!!!!
teacher: hindi, maliliit ito..pero itsurang ibon pa rin...
student; ahhhh.....maggi chicken cube....!!!!!





PROF:meron bang tanga d2 s klase? kung meron tumayo!!!!!
(my 2mayung studyante)
PROF: tanga k?
STDNT: naawa lng aq sau sir, kw lng nkatayo eh.........smahan n kta!!!!!





Erap - Inday bat di mo pa dinidiligan yung mga halaman natin sa labas?
Katulong - Sir, umuulan po.
Erap - Sus, magkapote ka. Ang tamad mo!





Erap - Pare, bilib ako sa bagong department store sa lugar namin.
Trillanes - Bakit mo naman nasabi?
Erap - Pag di mo nagustuhan ang binili mo, ibabalik nila ang ibinayad mo.
Trillanes - Wala yan pare. Yung bagong hospital sa lugar namin pag di mo
nagustuhan ang serbisyo ng doctor ibabalik nila ang sakit mo.




teacher-juan,give me example of puera....
juan-(tagalog version to kasi spanish yun)Lahat ng guro't principal dito sa eskwelahang ito ay magaganda at mapopogi.
teacher-mahaba...very good juan but where is puera??
juan-puera ka!!!




(sa math class)
titser: juan, kung ako'y may 5 anak sa unang asawa at 5 ulit sa pangalawa, samakatuwid meron akong?
juan: taglay na kalandian mam!




Teacher: Juan,. 1 apple + 1 apple?
Juan: Maam 2 apples!
Teacher: Very goood! lkaw pedro 1 apple + 1 orange?
Pedro: ay! Maam wag ganun! Pag apple.. Apple lang!




"Class," sabi ng titser sa kanyang mga estudyante, "use the word 'beans' in a sentence."
Mareil: "I eat pork and beans for breakfast."
Carlo: "My mother cooks mongo beans."
Neil: "We are all human beans."
Teacher: "Ay tanga!!"




titser: what s your name?
pupil: early seven strike land po
titser:nilloloko mo ba ako?
pupil: hindo po maam... sa taglog po AGAPITO HAMPASLUPA
iningles ko lng kasi english subject tayo ngayon...






SALAWIKAIN NG MGA COLLGE STUDENTS:

-aanhin mo pa ang UNO kung TRES naman ang uso...

-its better to CHEAT than to REPEAT....

-ano pakinabang ng libro kung scholar ang katabi mo....





TITSER: who can make a sentence then translate
it in tagalog?
PUPIL: my titser is beautiful, isn't she?
TITSER: very good, translate it in tagalog.
PUPIL: ang guro ko ay maganda, maganda nga ba?




Minsang nagkasabay sa bus stop ang isang kapampangan at isang american lady sa Chicago (windy city). Habang nakatayo silang dalawa, biglang humangin ng napakalakas at tumaas ang palda ng 'kana' na wala palang panty. Dahil sa ayaw ng pinoy na mapahiya ang 'kana' sinabi na lang n'ya na, "it's hairy (airy pala ang ibig sabihin) isn't it?" Sagot ng napahiyang 'kana', "Bastard! What do you expect to see, feathers?"

Quotation Zone

Family Love: “The love of a family is life's greatest blessing”


Women are made to be loved, not understood.


"Love is not just seeing or talking or having fun .. its a sweetful experience in life"

As u sow so u reap.....


Everything is possible.


Do not change yourself for the world, instead change the vision of the world.

EXPERIENCE is the name of one's mistakes

God Gives every bird it's food, But he does not throw it into it's nest.

PROBELM IS AN OPPORTUNITY TO SHOW ONES CAPABILITY.

The fear of failure always leads to failure

If you wipe for the setting sun, u will is the rising stars

If we did all the things that we are capable of doing, we would literally astound ourselves

Your mind is great friend, when u control it, but your mind is also great enemy, when u don't control it

Never ask life " why me" instead ask "try me"

Be confident, act smart


You must do things you think you cannot do.


Don't believe anyone in this world other than "YOU"

Some One Or The Other Is Doing That What Someone Already Said Impossible...... So . .nothing is impossible...

Always believe because even a stopped clock shows correct time twice in a day!!!

There need more dare to die than live

When you learn how to die ..u learn how to live..

Friends eye is a good mirror

It's all work with somebody without checking that you are in profit or lossssss!!!!!

Each second will be memories in future .... so please be happy in every second!!!!!!!

Life is too short so enjoy your every movement of life. Without wasting it. Spread the Smile.

Life is beautiful when u sees it that way

If your eyes are sweet u would like all the poeple of world. But,if your heart is sweet all the poeple of d world will like you!!!!!!

A bell is not a bell until someone rings it, a song is not a song until someone sings it. Love wasn't put in the heart to stay, for love isn't love 'til you give it away.

Love grows by giving. The love we give away is the only love we keep. The only way to retain love is to give it away

Love, like a river, will cut a new path whenever it meets an obstacle.


In life, you will realize that the people you meet have a purpose… Some were there to test you, some would use you, some would teach you, and some would bring out the better if not the best in you…Some may cause you pain and heartache but one must learn to move on..... So let go of the people who cannot treat you right, and hold on to those who love you back and see your worth!



What wears us down the most in life are the chances we do not take, the dreams we put aside, the adventures we push away. So whatever it is you are wanting in life, go for it! Always remember, no matter what, trust your heart!




If I die, I will be sad... much for if I wasn’t be able to say goodbye to you… but don’t worry... I’ll be back to you but not to scare you but to hug you tight and tell you... “Got to go... Gonna miss you!




Life provides us with many options. Go on or give up. Hold on or let go. Stay or leave but it’s comforting to know that god remains faithful whichever way we go!




When you share yourself with others, life begins to find it’s meaning, but the time you touch the lives of others, is the moment you truly start living!



They say life might end soon they maybe right but they could also wrong but whatever fate my life may have I wouldn’t allow it to end without saying, “thanks for coming along”!




Never say you are happy when you are sad. Never say your fine when you’re not ok. Never say you feel good when you feel bad. And never say you’re alone when I’m still alive.




I know I’ve made a share of mistakes in life and been wrong about a lot of things but there’s one thing I do know.. I’m not wrong about knowing you!




It breaks my heart to see the person I love happy with someone else…..But…. It breaks my heart even more to see the person unhappy with me.




Life continuous whatever happens! All we need is to be positive and be brave with all the challenges we encounter. Faith in God is still the best armor. God bless you…






It’s hard to smile, to show your in hurt, to glggle, to pretend your ok. It’s hard to laugh after you have cried. What’s worst is your still in love with someone even after you have said goodbye….




If you love someone you better prove it because if you don’t , they might believe it. For love is not a noun to be defined but a verb to be acted upon.





It hurts to be rejected by someone you like but believe me… it hurts ten times more to be turned away by someone who once swear undying love for you





Real friends are our greatest joy and greatest sorrow. It where almost to be wished that all true and faithful friends should expire on the same day. Animals are such agreeable friends, they ask no question they pass no criticism.




A kiss to wake you up, a smile to mark the days beginning, a hug to lighten up your heart. A prayer to bless your day.



I’m just ordinary person na nakilala mo, madaling kalimutan kasi di naman ako ganun ka especial, but I want you to know, nagging part ka ng life ko, ordinary pero full of memory.





Mahirap talagang magtapat ng nararamdaman. Takot masaktan. Minsan ayaw pa ng mundo pero ang pinakamahirap dito, kung kalian ka nagkaroon ng lakas ng loob sakto pang.. sa iba na siya nahuhulog.





Whatever life gives you. Even if it hurts you. Just be strong and act like the way you always do. Because strong walls shake but NEVER collapse.






Pretending you don’t feel anything for someone is like convincing yourself that you could probably deny the only thing you can be sure of.





Once there was an island where the feelings lived. It was announced that the island was going to sink. Feelings prepared to leave.

LOVE asked: WEALTH can I come with you on your boat?

WEALTH: Sorry but many golds and silvers are here.

LOVE: sadness please stay!

SADNESS: I’m sorry but I want to be alone

LOVE: happiness I’ll go with you.

But happiness didn’t hear what love said.

TIME: Love come I’ll take you with me.

Love felt so blessed and overjoyed

LOVE: why did you help me time?

TIME: because only time is capable of understanding how great love is.






Short story: Once there was a girl and boy who loves each other very much, but the boy decided to live mysteriously. He sacrificed her love and the girl. But the girl still hope that someday the boy will comeback. After many years of waiting, the girl finally lost hope and let go of her feelings. After 12 years, the girl got married to someone. On the day of her wedding the girl was crying while walking down the aisle facing the altar because the priest who will officiate the wedding mass is the boy whom she loved very much and waited for a long time.






I don’t know who I’m gonna be 10 years from now, where I’ll be in my life, what I’ll have by then.. but hope one thing will be certain, that my friends now, will still be my friend by then..







;*;*;

*( ‘_,’)* KEEP

>”)(“<>

(“ )( “) PEOPLE

Through the quality

of your dedicated life. May

you always be a blessing to others!






If I were to convert my heart into a room full of friends it will be crowded, but don’t worry, there’s still a place for you to stay. I’ll shout: USOD KAYO! Special guest ko andito!!







In life, we always search for answers because we want to prove ourselves that we had the right decision, but the truth is we can’t search for what’s not there. Things happen because it’s meant to happen. That’s why we forgive people even if they hurt us. We love people who don’t love us and we smile despite of every painful crash in our hearts. At the end of the day, the lesson’s we got are the answers to our decisions.








Each of us has a problems but it doesn’t mean that we have to keep it alone. Kaya nga GOD created “ME”! para when times na matumba ka… here’s my hand… ITATAYO KITA…<”,<







The most tiring thing to do? –to think

The most expensive? –smile

The hardest to regain? –trust

The most painful? –loss

The easiest to escape? –to pretend

The most challenging? –to move on

The bravest thing to do? –to love

The most effective solution? –to pray






Do you know why its so hard for me to be in love again after a broken heart?? I think it’s because I’m afraid that I no longer know how to make the next one special. And because, I already made the previous one so special.. so special.. that I thought he’ll be my last..










Lesson in NCM102 about pain and illness:

1. What is pain? – 1st love

2. What triggers pain? – memories

3. What can heal pain? – time

4. What lengthens pain? – martyrdom

5. What is the initial sign of pain? – tears

6. What is the primary defense mechanism of pain? – denial

7. What is the primary stressor of pain? – theme song

8. How can you remove pain? – let go

9. How can you forget pain? – move on

10. What is the history of pain? – break up

11. Why do we experience pain? – because we have a heart that loves







I’m not a good adviser but enough to be understanding. I’m not always around but enough to depend on. I’m not so thoughtful but enough to be sweet. I’m not your best friend but enough to be your true friend.







Time changes and years passes but one thing will never change. The happiness I feel, because in all the road I came to I’ve been in the road where I got the friendship with you.










There’s a girl who argue with her boyfriend because she ask a ring for her birthday but her boyfriend gave a talking doll instead. The girl refuse to accept the doll then she threw it away. The guy ran as fast as he could to save the doll but an approaching car hit him then he died. At the burial the girl was crying. She grab the doll and hold it tight. The talking doll spoke saying “will you marry me? Please get the ring in the doll’s pocket. Hope you like it.”








When it comes to love people said that guys can wait forever for the girl they want and girls don’t. But that’s not true. Know why? Because girls always wait but guys are always late.










If we fall in love because someone makes us laugh what happens when we no longer find them funny? If we fall in love because someone is beautiful what happens when that beauty fades? If we fall in love because someone can provide for us what happens when they lose their wealth. Love is beyond laughter, beauty and brain. Those are just physical. So if you intend to love someone be sure to accept the challenge called “CHANGE”











If ever the day comes that you’ll realized I’m the worst person you met, just remember that what I gave you is the best of what I have.. and what I am to you is the best that I can be.







Minsan naisip ko panu nga ba tayo naging close. Kailan nga ba yun nagsimula? Hmmm… nasabi ko na lang, “basta nandiyan ka mahalaga pa ba kung pano at kailan?









Mahirap maging perfect sa taong mahal mo nagbago ka dahil sa kanya pero ang masakit tapat ka na sasaktan ka pa










Masakit magmahal sa taong hindi ka pinapansin, mahirap magmahal sa taong ayaw naman sayo, mahirap manabik sa taong d ka namimiss pero ang pinakamahirap ang merong cell phone na ayaw ka naming itext….:(







A lot of us have built dreams with poeple we hoped would be with us forever, only to wake up to reality that nothing's permanent in this world! Love comes and goes** Poeple stay and leave!!! Life is a constant cycle of finding and loosing; of making and breaking; of dying and living again!! that's why we should love them right,, for we may never tell... We might wake up one day realizing that we already lost the poeple we ought to protect and love!!! (",)

haay.. cmula n nman ng 1 araw..
lahat masaya, medyo inaan2k pa..
maaga p kc e. pro ako e2 nang-iistorbo na!
hmmp! pcenxa ka! naala2 kita eh..

ang luv prang yosi,
kahit lam mo makakasakit cge p rin sa paghitit..
lage cnsabi n titigilan na pro anjan na,
d n mapigilan at madalas pag napasobra
nahihirapan k ng huminga!

minsan s buhay ko my nagawa aq d q namamalayan..
my oras n myabang n pla aq..
nkkainis at nkksakit n pla ng ibang tao..
at higit s lahat lging ngtataray ng walang dhilan..
if ever isa k s nsaktan q..
sorry ha? d q sinasadya..

kapag madami ang hadlang
sa landas na gusto mong tahakin,
kapag ang lahat ay nakakabangga
mo at kumokontra sa'yo! wag kang makulit,
EXIT yan! dun k s ENTRANCE! ..

frendship? prang grade dw s math..
mahirap abutin, pinaghihirapan,
minsan pasado, kadalasan bagsak.. ako?
d ako magaling s math pro pra s frendship ntin,
handa akong mangopya s
katabi ko pra lang makapasa ako..



usually wen i fil slipy,
i simply go 2 bed close my eyes & sleep..
but bcoz i have pipol lyk u in my lyf,
i can't sleep w/o thinking.. "sana ok ka.." ingat k lagi....



My mom always told me that we could never measure our wealth by money but by our friends. She would surely be glad to meet you and know how rich I turned out to be!



I'm glad friendship doesn't come with price tags. For if it does, I'd never afford someone as great as you.



God in heaven, God above, please protect the friend I love. Sent with a smile, sealed with a kiss, I love my friend who's reading this.



The nicest place these days is right beside your friends. Usog konti, tabi ako!



You brighten my day, di ka naman araw. You light up my life, di ka naman ilaw. You make me smile, di ka naman bulalakaw. You warm my heart, di ka naman sabaw. Friend kita, yan malinaw!



A friend is sweet when it is new. And it is sweeter when it is true. But you know what? It is sweetest when it is you.



A coin is easy to earn, a friend is hard to find. The coin depreciates but a friend appreciates. I lost a coin when I texted you, but it's okay because I got you.



A smile makes us look younger… while prayers make us feel stronger… and friends…? They make us enjoy life forever.



Each day God sends His angels to guide us. We don't expect to see them with wings, or with halo flying above their heads. Instead, they come in disguise and we call them friends. Thank you for being an angel to me!

Titser ni Liwayway Arceo


Pamagat: Titser
Awtor: Liwayway A. Arceo
Uri ng Panitikan: Nobela, isang serye mula sa magasing Liwayway noong 1950's
Wika: Pilipino
Taon ng Paglalathala: 1995
Tagapaglimbag: Ateneo de Manila University Press
Protagonista: Amelita Martinez at Mauro
Lugar: Isang pamayanan sa kanayunan
Punto de bista: Ikatlong Persona
Tema: pakikialam ng ina sa pag-aasawa at propesyon ng anak, pag-iibigan ng dalawang guro sa kabila ng kahirapan





Ang nobelang Titser ni Liwayway Arceo ay sumesentro sa buhay ng mag-asawang Amelita at Mauro na kapwa pinili ang propesyon ng pagtuturo. Nakapokus ang naratibo sa mariing di-pagsangayon ni Aling Rosa, ang ina ni Amelita, sa pagsasamahan ng dalawa. Sapagkat ang kanyang apat na anak ay nakapagtapos sa kolehiyo ng may "titulo," tutol si Aling Rosa sa pagkuha ng kursong edukasyon ng kanyang bunso, dala na rin ng kaisipang hindi titulong maituturing ang pagiging "titser", bukod pa sa kakarampot na sweldong nakukuha ng anak. Gayunpaman, nakahanap ng pag-asa si Aling Rosa sa katauhan ni Osmundo, isang binata mula sa pamilya ng mga asendero na sumusuyo kay Amelita. Subalit nabigo muli si Aling Rosa sapagkat iba ang iniibig ng kanyang dalaga, at ito'y walang iba kung hindi si Mauro, isang ring guro sa pampublikong paaralan.

Ang nobelang Titser ni Liwayway Arceo ay sumesentro sa buhay ng mag-asawang Amelita at Mauro na kapwa pinili ang propesyon ng pagtuturo. Nakapokus ang naratibo sa mariing di-pagsangayon ni Aling Rosa, ang ina ni Amelita, sa pagsasamahan ng dalawa. Sapagkat ang kanyang apat na anak ay nakapagtapos sa kolehiyo ng may "titulo," tutol si Aling Rosa sa pagkuha ng kursong edukasyon ng kanyang bunso, dala na rin ng kaisipang hindi titulong maituturing ang pagiging "titser", bukod pa sa kakarampot na sweldong nakukuha ng anak. Gayunpaman, nakahanap ng pag-asa si Aling Rosa sa katauhan ni Osmundo, isang binata mula sa pamilya ng mga asendero na sumusuyo kay Amelita. Subalit nabigo muli si Aling Rosa sapagkat iba ang iniibig ng kanyang dalaga, at ito'y walang iba kung hindi si Mauro, isang ring guro sa pampublikong paaralan.

Nang malaman na ipapakasal siya ni Aling Rosa sa binatang si Osmundo, agad na nagkipagisang dibdib si Amelita kay Mauro. Dahil sa pagkabigo, at dahil na rin sa poot sa bunsong anak, umalis si Aling Rosa sa probinsya at nagbakasyon sa mga anak na nasa Maynila. Bagamat doon ay hindi siya inaaasikaso ng mga anak, labis pa rin ang kanyang kaligayahan dahil sa asensong tinatamasa ng mga ito, at ikinakatwiran na lamang sa sarili na talagang abala ang mga taong mauunlad ang buhay. Samantala, sa probinsya, nagdesisyon rin ang binatang si Osmundo na umalis na sa nayon at magtungo sa Estados Unidos. Ngunit bago mangyari ito ay gumawa siya ng maitim na plano laban sa mga bagong kasal. Inutusan niya ang isa sa mga katiwala na patayin si Mauro. Subalit wala sa kaalaman ni Osmundo na hindi ito ginawa ng kanyang inutusan sapagkat ang anak nito ay minsan ring pinagmalasakitan ng gurong si Mauro.

Nasa ikapitong buwan pa lamang ng pagdadalantao si Amelita nang ipinanganak ang kanilang anak na si Rosalida. Dahil kulang sa buwan ang bata ay kailangan nitong manatili sa ospital. Nalaman ito ni Aling Rosa at agad na binisita ang anak, sa kabila ng hinanakit. Kahit ganito ang sitwasyon, hindi pa rin tumitigil ang ina ni Amelita sa pagsasaring ukol sa mahirap na pamumuhay ng mag-asawa. Ipinamumukha pa rin niya ang matinding pagtutol sa manugang na si Mauro.

Lumipas ang ilang taon. Lumaki si Rosalida na isang mabait at matalinong bata. Isang araw ay nagbalik si Osmundo sa probinsya, at nagkaroon ng malaking pagdiriwang para sa kanyang pagdating. Doon muling nagkatagpo sina Mauro at Osmundo, subalit kinalimutan na ng dalawa ang nakaraan. Taliwas naman dito ang nadaramang pangamba ni Amelita sa pagbabalik ng masugid na panliligaw. Nararamdaman nitong may plano itong masama laban sa kanyang pamilya.

Hindi pa rin nawawala ang pag-ibig ni Osmundo kay Amelita, kahit na may asawa't anak pa ito. Nagkaroon ng pagkakataong makilala niya si Rosalida, at naging magaan ang loob nito sa bata. Isang araw ay naisipang ipasyal ni Osmundo si Rosalida sa kanyang hasyenda. Wala ito sa kaalaman nina Mauro at Amelita, at labis na nag-alala ang mag-asawa. Buong akala nila'y si Rosalida ang paghihigantihan ni Osmundo ngunit di naglaon ay nagbalik rin ang bata, ipinagmamalaki pa ang kabaitang ginawa ni Osmundo. Di nagtagal, napagkuro na rin ni Osmundo na tuluyan ng tumira sa ibang bansa at kalimutan ang minamahal na si Amelita.

Nagkaroon ng malubhang karamdaman si Aling Rosa. Hinanap niya ang kanyang mga anak ngunit wala ni isa mang dumating maliban kay Amelita na matiyagang nag-asikaso sa kanya. Pawang gamot at padalang pera lamang ang ipinaabot ng apat na anak. At doon natauhan ang matanda sa kanyang pagkakamali.

~~~~~~

Malinaw na ipinakita ng nobela ang agam-agam na kinakaharap ng bawat guro. Ano ang dapat piliin, ang makapaglingkod sa pamayanan kapalit ng isang kahig, isang tukang pamumuhay, o ang makatikim ng karangyaan kapalit ng pagtalikod sa propesyong nais na tahakin? Ang karakter ni Aling Rosa ang nagsilbing tagapag-tibay sa agam-agam na ito. Siya ang nagpamukha kay Amelita at Mauro ng magiging kapalit ng pagiging ideal ng mag-asawa: ang paghihikahos sa aspetong pinansyal, ang pagiging "Sampu, sampera."

Ang nobela ni Arceo, bagama't halos animnapung taon na ang nakaraan mula sa pagkakalathala nito, ay maliwanag pa ring sumasalamin sa kalagayan ng mga titser sa kasalukuyang panahon. Sila ang nagsisilbing tagapaghubog ng kaisipan ng susunod na henerasyon, ngunit sila'y binibigyan lamang na maliit na pahalaga. Isang patunay nito ang laganap pa ring paggigiit ng mga guro para sa mas mataas na sahod, na kung pagbigyan man ng pansin ng gobyerno'y di pa rin sapat para sa trabahong kanilang ginagawa.

Marahil luma na sa atin ang kasabihang, "kung ayaw mong maghirap, huwag kang magtitser." At ang kalumaan nito siguro ang naging dahilan kung bakit tinatanggap na lamang natin itong isang masakit na katotohanan na walang solusyon. "Ang pagtuturo'y isang bokasyon, hindi propesyon," wika nga. Ang kaisipang ito na rin marahil ang dahilan kung bakit pinipili ng ibang mga guro sa kasalukuyan ang magtrabaho sa ibang bansa kaysa sa sariling bayan: una'y nagagawa nila ang gusto nilang gawin, at ikalawa’y nagagawa nila ito ng may natatanggap na pagpapahalaga at pribilehiyo. Sa lipunang ito,marahil kailangan na nating buwagin ang kaisipang kailangang magsakripisyo ng mga guro. Marahil kailangan na nating bigyan ng mataas na pagtingin at kabayaran ang pagsisilbing ginagawa ng mga titser ng lipunan. Sila ang tagapaghulma ng mga susunod na "tituladong" mamamayang tinitingala ni Aling Rosa. Sila ang gagawa ng mga bagong "Dr.", "Atty.", "Engr.", "PhD" at iba pa. Bakit kailangan nilang maghirap pinansyal?

Huling Paalam(Mi Ultimo Adios) ni Jose Rizal salin ni Andres Bonifacio



Paalam na, sintang lupang tinubuan,
Bayang masagana sa init ng araw,
Edeng maligaya sa ami’y pumanawAt perlas ng dagat sa dakong Silangan.
Inihahandog ko ng ganap na tuwa
Sa iyo yaring buhay na lanta na’t aba;
Naging dakila ma’y iaalay rin nga
Kung dahil sa iyong ikatitimawa.
Ang nanga sa digmaan dumog sa paglaban
Handog din sa iyo ang kanilang buhay,
Hirap ay di pansin at di gunamgunam
Ang pagkaparool o pagtagumpay.
Bibitaya’t madlang mabangis na sakit
O pakikibakang lubhang mapanganib,
Pawang titiisin kung ito ang nais
Ng baya’t tahanang pinakaiibig.
Ako’y mamamatay ngayong minamalas
Ang kulay ng langit na nanganganinagIbinababalang araw ay sisikat
Sa kabila niyang mapanglaw na ulap.
Kung dugo ang iyong kinakailangan
Sa ikadidilag ng iyong pagsilang,
Dugo ko’y ibubo’t sa isa man lamang
Nang gumigiti mong sinag ay kuminang.
Ang mga nasa ko, mulang magkaisip,
Magpahanggang ngayon maganap ang bait,
Ang ikaw’y makitnag hiyas na marikit
Ng dagat Silangan na nakaliligid.
Noo mo’y maningning at sa mga mata
Mapait na luha bakas ma’y wala na,
Wala ka ng poot, wala ng balisa,
Walang kadungua’t munti mang pangamba,
Sa sandaling buhay maalab kong nais
Ang kagalingan mo’t ang paiwang sulit
Ng kaluluwa king gayak ng aalis:
Ginhawa’y kamtan mo!
Anong pagkarikit!
Nang maaba’t ikaw’y mapataas lamang,
Mamatay at upang mabigyan kang buihay,
Malibing sa lupang puspos ng karika’t
Sa silong ng iyong langit ay mahimlay.
Kung sa ibang araw ikaw’y may mapansin
Nipot na bulaklak sa aba kong libing,
Sa gitna ng mga damong masisinsin,
Hagka’t ang halik mo’y itaos sa akin.
Sa samyo ng iyong pagsuyong matamis,
Mataos na taghoy ng may sintang sibsib,
tumaggap noo ko ng init,
Na natatabunan ng lupang malamig.
Bayan mong ako’y malasin ng buwan
Sa liwang niyang hilano’t malamlam;
Bayan ihatid sa aking liwayway
Ang banaang niyang dagling napaparam.
Bayaang humalik ang simoy ng hangin;
Bayaang sa huning masaya’y awitin
Ng darapong ibon sa kurus ng libing
Ang buhay payapang ikinaaaliw.
Bayaang ang araw na lubhang maningas
Pawiin ang ulan, gawing pawang ulap,
Maging panganuring sa langit umakyat,
At ang aking daing ay mapakilangkap.
Bayaang ang aking maagang pagpanw,
Itangis ng isnag lubos na nagmamahal;
Kung may umalala sa akin ng dasal,
Ako’y iyo sanang idalangin naman.
Idalangin mo rin ang di nagkapalad,
Na nangamatay na’t yaong nanganhirap sa daming pasakit,
at ang lumalangap naming mga ina luhang masaklap.
Idalangin sampo ng bawa’t ulila at nangapipiit na tigib ng dusa;
idalangin mo ring ikaw’y matubos na sa pagkaaping laong binata.
Kung nababalot na ang mga libingan
Ng sapot na itim ng gabing mapanglaw,
at wala ng tanod kundi pawing patay,
huwang gambalain ang katahimikan.
Pagpitagan mo ang hiwagang lihim,
at mapapakinggan ang tinig marahil, ng isang saltero:
Ito nga’y ako ring inaawitanka ng aking paggiliw.
Kung ang libingan kong limot na ang madla ay wala nang kurus at bato mang tanda sa nangangabubukid ay ipaubayang bungkali’t isabog ang natipong lupa.
Ang mga abo ko’y bago pailanglang mauwi sa wala na pinaggalingan,
ay makalt munag parang kapupunanng iyong alabok sa lupang tuntungan.
Sa gayo’y walaa ng anoman sa akin,
na limutin mo ma’t aking lilibutin ang himpapawid mo kaparanga’t hangin at ako sa iyo’y magiging taginting.
Bango, tinig, higing,
awit na masaya liwanag aat kulay na lugod ng mata’t uulit-ulitin sa tuwi-tuwina.
Ako’y yayao na sa bayang payapa,
na walang alipi’t punoing mapang-aba, doo’y di nanatay ang paniniwala at ang naghahari Diyos na dakila.Paalam anak, magulang, kapatid,
bahagi ng puso’t unang nakaniig,
ipagpasalamat ang aking pag-alis sa buhay na itong lagi ng ligalig.
Paalam na liyag, tanging kaulayaw,
taga ibang lupang aking katuwaan, paaalam sa inyo,
mga minamahal; mamatay ay ganap na katahimikan.

I am a Filipino by Carlos P. Romulo





I am a Filipino — inheritor of a glorious past, hostage to the uncertain future. As such I must prove equal to a two-fold task — the task of meeting my responsibility to the past, and the task of performing my obligation to the future.



I sprung from a hardy race — child of many generations removed of ancient Malayan pioneers. Across the centuries, the memory comes rushing back to me: of brown-skinned men, putting out to sea in ships that were as frail as their hearts were stout. Over the sea I see them come, borne upon the billowing wave and the whistling wind, carried upon the mighty swell of hope — hope in the free abundance of new land that was to be their home and their children’s forever.This is the land they sought and found. Every inch of shore that their eyes first set upon, every hill and mountain that beckoned to them with a green and purple invitation, every mile of rolling plain that their view encompassed, every river and lake that promised a plentiful living and the fruitfulness of commerce, is a hollowed spot to me.
By the strength of their hearts and hands, by every right of law, human and divine, this land and all the appurtenances thereof — the black and fertile soil, the seas and lakes and rivers teeming with fish, the forests with their inexhaustible wealth in wild life and timber, the mountains with their bowels swollen with minerals — the whole of this rich and happy land has been, for centuries without number, the land of my fathers. This land I received in trust from them, and in trust will pass it to my children, and so on until the world no more.
I am a Filipino. In my blood runs the immortal seed of heroes — seed that flowered down the centuries in deeds of courage and defiance. In my veins yet pulses the same hot blood that sent Lapulapu to battle against the alien foe that drove Diego Silang and Dagohoy into rebellion against the foreign oppressor.
That seed is immortal. It is the self-same seed that flowered in the heart of Jose Rizal that morning in Bagumbayan when a volley of shots put an end to all that was mortal of him and made his spirit deathless forever; the same that flowered in the hearts of Bonifacio in Balintawak, of Gergorio del Pilar at Tirad Pass, of Antonio Luna at Calumpit; that bloomed in flowers of frustration in the sad heart of Emilio Aguinaldo at Palanan, and yet burst fourth royally again in the proud heart of Manuel L. Quezon when he stood at last on the threshold of ancient Malacañang Palace, in the symbolic act of possession and racial vindication.
The seed I bear within me is an immortal seed. It is the mark of my manhood, the symbol of dignity as a human being. Like the seeds that were once buried in the tomb of Tutankhamen many thousand years ago, it shall grow and flower and bear fruit again. It is the insigne of my race, and my generation is but a stage in the unending search of my people for freedom and happiness.
I am a Filipino, child of the marriage of the East and the West. The East, with its languor and mysticism, its passivity and endurance, was my mother; my sire was the West that came thundering across the seas with the Cross and Sword and the Machine. I am of the East, an eager participant in its spirit , and in its struggles for liberation from the imperialist yoke. But I know also that the East must awake from its centuried sleep, shake off the lethargy that has bound its limbs, and start moving where destiny awaits.
For I, too, am of the West, and the vigorous peoples of the West have destroyed forever the peace and quiet that once were ours. I can no longer live being apart from those whose world now trembles to the roar of bomb and cannon shot. I cannot say of a matter of universal life and death, of freedom and slavery for all mankind, that it concerns me not. For no man and no nation is an island, but a part of the main, there is no longer any East and West — only individuals and nations making those momentous which are the hinges upon which history resolves.
At the vanguard of progress in this part of the world I stand — a forlorn figure in the eyes of some, but not one defeated and lost. For through the thick, interlacing branches of habit and custom above me I have seen the light of the sun, and I know that it is good. I have seen the light of justice and equality and freedom, my heart has been lifted by the vision of democracy, and I shall not rest until my land and my people shall have been blessed by these, beyond the power of any man or nation to subvert or destroy.
I am a Filipino, and this is my inheritance. What pledge shall I give that I may prove worthy of my inheritance? I shall give the pledge that has come ringing down the corridors of the centuries, and it shall be compounded of the joyous cries of my Malayan forebears when they first saw the contours of this land loom before their eyes, of the battle cries that have resounded in every field of combat from Mactan to Tirad pass, of the voices of my people when they sing:





Land of the Morning,Child of the sun returning …


Ne’er shall invadersTrample thy sacred shore.





Out of the lush green of these seven thousand isles, out of the heartstrings of sixteen million people all vibrating to one song, I shall weave the mighty fabric of my pledge. Out of the songs of the farmers at sunrise when they go to labor in the fields; out of the sweat of the hard-bitten pioneers in Mal-ig and Koronadal; out of the silent endurance of stevedores at the piers and the ominous grumbling of peasants in Pampangga; out of the first cries of babies newly born and the lullabies that mothers sing; out of the crashing of gears and the whine of turbines in the factories; out of the crunch of ploughs upturning the earth; out of the limitless patience of teachers in the classrooms and doctors in the clinics; out of the tramp of soldiers marching, I shall make the pattern of my pledge:



“I am a Filipino born of freedom, and I shall not rest until freedom shall have been added unto my inheritance — for myself and my children’s children — forever.”

God See the Truth But Waits by Leo Tolstoy

In the town of Vladimir lived a young merchant named Ivan Dmitrich Aksionov. He had two shops and a house of his own.
Aksionov was a handsome, fair-haired, curly-headed fellow, full of fun, and very fond of singing. When quite a young man he had been given to drink, and was riotous when he had had too much; but after he married he gave up drinking, except now and then.
One summer Aksionov was going to the Nizhny Fair, and as he bade good-bye to his family, his wife said to him, "Ivan Dmitrich, do not start to-day; I have had a bad dream about you."
Aksionov laughed, and said, "You are afraid that when I get to the fair I shall go on a spree."
His wife replied: "I do not know what I am afraid of; all I know is that I had a bad dream. I dreamt you returned from the town, and when you took off your cap I saw that your hair was quite grey."
Aksionov laughed. "That's a lucky sign," said he. "See if I don't sell out all my goods, and bring you some presents from the fair."
So he said good-bye to his family, and drove away.
When he had travelled half-way, he met a merchant whom he knew, and they put up at the same inn for the night. They had some tea together, and then went to bed in adjoining rooms.
It was not Aksionov's habit to sleep late, and, wishing to travel while it was still cool, he aroused his driver before dawn, and told him to put in the horses.
Then he made his way across to the landlord of the inn (who lived in a cottage at the back), paid his bill, and continued his journey.
When he had gone about twenty-five miles, he stopped for the horses to be fed. Aksionov rested awhile in the passage of the inn, then he stepped out into the porch, and, ordering a samovar to be heated, got out his guitar and began to play.
Suddenly a troika drove up with tinkling bells and an official alighted, followed by two soldiers. He came to Aksionov and began to question him, asking him who he was and whence he came. Aksionov answered him fully, and said, "Won't you have some tea with me?" But the official went on cross-questioning him and asking him. "Where did you spend last night? Were you alone, or with a fellow-merchant? Did you see the other merchant this morning? Why did you leave the inn before dawn?"
Aksionov wondered why he was asked all these questions, but he described all that had happened, and then added, "Why do you cross-question me as if I were a thief or a robber? I am travelling on business of my own, and there is no need to question me."
Then the official, calling the soldiers, said, "I am the police-officer of this district, and I question you because the merchant with whom you spent last night has been found with his throat cut. We must search your things."
They entered the house. The soldiers and the police-officer unstrapped Aksionov's luggage and searched it. Suddenly the officer drew a knife out of a bag, crying, "Whose knife is this?"
Aksionov looked, and seeing a blood-stained knife taken from his bag, he was frightened.
"How is it there is blood on this knife?"
Aksionov tried to answer, but could hardly utter a word, and only stammered: "I--don't know--not mine." Then the police-officer said: "This morning the merchant was found in bed with his throat cut. You are the only person who could have done it. The house was locked from inside, and no one else was there. Here is this blood-stained knife in your bag and your face and manner betray you! Tell me how you killed him, and how much money you stole?"
Aksionov swore he had not done it; that he had not seen the merchant after they had had tea together; that he had no money except eight thousand rubles of his own, and that the knife was not his. But his voice was broken, his face pale, and he trembled with fear as though he went guilty.
The police-officer ordered the soldiers to bind Aksionov and to put him in the cart. As they tied his feet together and flung him into the cart, Aksionov crossed himself and wept. His money and goods were taken from him, and he was sent to the nearest town and imprisoned there. Enquiries as to his character were made in Vladimir. The merchants and other inhabitants of that town said that in former days he used to drink and waste his time, but that he was a good man. Then the trial came on: he was charged with murdering a merchant from Ryazan, and robbing him of twenty thousand rubles.
His wife was in despair, and did not know what to believe. Her children were all quite small; one was a baby at her breast. Taking them all with her, she went to the town where her husband was in jail. At first she was not allowed to see him; but after much begging, she obtained permission from the officials, and was taken to him. When she saw her husband in prison-dress and in chains, shut up with thieves and criminals, she fell down, and did not come to her senses for a long time. Then she drew her children to her, and sat down near him. She told him of things at home, and asked about what had happened to him. He told her all, and she asked, "What can we do now?"
"We must petition the Czar not to let an innocent man perish."
His wife told him that she had sent a petition to the Czar, but it had not been accepted.
Aksionov did not reply, but only looked downcast.
Then his wife said, "It was not for nothing I dreamt your hair had turned grey. You remember? You should not have started that day." And passing her fingers through his hair, she said: "Vanya dearest, tell your wife the truth; was it not you who did it?"
"So you, too, suspect me!" said Aksionov, and, hiding his face in his hands, he began to weep. Then a soldier came to say that the wife and children must go away; and Aksionov said good-bye to his family for the last time.


When they were gone, Aksionov recalled what had been said, and when he remembered that his wife also had suspected him, he said to himself, "It seems that only God can know the truth; it is to Him alone we must appeal, and from Him alone expect mercy."
And Aksionov wrote no more petitions; gave up all hope, and only prayed to God.
Aksionov was condemned to be flogged and sent to the mines. So he was flogged with a knot, and when the wounds made by the knot were healed, he was driven to Siberia with other convicts.
For twenty-six years Aksionov lived as a convict in Siberia. His hair turned white as snow, and his beard grew long, thin, and grey. All his mirth went; he stooped; he walked slowly, spoke little, and never laughed, but he often prayed.
In prison Aksionov learnt to make boots, and earned a little money, with which he bought The Lives of the Saints. He read this book when there was light enough in the prison; and on Sundays in the prison-church he read the lessons and sang in the choir; for his voice was still good.
The prison authorities liked Aksionov for his meekness, and his fellow-prisoners respected him: they called him "Grandfather," and "The Saint." When they wanted to petition the prison authorities about anything, they always made Aksionov their spokesman, and when there were quarrels among the prisoners they came to him to put things right, and to judge the matter.
No news reached Aksionov from his home, and he did not even know if his wife and children were still alive.
One day a fresh gang of convicts came to the prison. In the evening the old prisoners collected round the new ones and asked them what towns or villages they came from, and what they were sentenced for. Among the rest Aksionov sat down near the newcomers, and listened with downcast air to what was said.
One of the new convicts, a tall, strong man of sixty, with a closely-cropped grey beard, was telling the others what be had been arrested for.
"Well, friends," he said, "I only took a horse that was tied to a sledge, and I was arrested and accused of stealing. I said I had only taken it to get home quicker, and had then let it go; besides, the driver was a personal friend of mine. So I said, 'It's all right.' 'No,' said they, 'you stole it.' But how or where I stole it they could not say. I once really did something wrong, and ought by rights to have come here long ago, but that time I was not found out. Now I have been sent here for nothing at all... Eh, but it's lies I'm telling you; I've been to Siberia before, but I did not stay long."
"Where are you from?" asked some one.
"From Vladimir. My family are of that town. My name is Makar, and they also call me Semyonich."
Aksionov raised his head and said: "Tell me, Semyonich, do you know anything of the merchants Aksionov of Vladimir? Are they still alive?"
"Know them? Of course I do. The Aksionovs are rich, though their father is in Siberia: a sinner like ourselves, it seems! As for you, Gran'dad, how did you come here?"
Aksionov did not like to speak of his misfortune. He only sighed, and said, "For my sins I have been in prison these twenty-six years."
"What sins?" asked Makar Semyonich.
But Aksionov only said, "Well, well--I must have deserved it!" He would have said no more, but his companions told the newcomers how Aksionov came to be in Siberia; how some one had killed a merchant, and had put the knife among Aksionov's things, and Aksionov had been unjustly condemned.
When Makar Semyonich heard this, he looked at Aksionov, slapped his own knee, and exclaimed, "Well, this is wonderful! Really wonderful! But how old you've grown, Gran'dad!"
The others asked him why he was so surprised, and where he had seen Aksionov before; but Makar Semyonich did not reply. He only said: "It's wonderful that we should meet here, lads!"
These words made Aksionov wonder whether this man knew who had killed the merchant; so he said, "Perhaps, Semyonich, you have heard of that affair, or maybe you've seen me before?"
"How could I help hearing? The world's full of rumours. But it's a long time ago, and I've forgotten what I heard."
"Perhaps you heard who killed the merchant?" asked Aksionov.
Makar Semyonich laughed, and replied: "It must have been him in whose bag the knife was found! If some one else hid the knife there, 'He's not a thief till he's caught,' as the saying is. How could any one put a knife into your bag while it was under your head? It would surely have woke you up."
When Aksionov heard these words, he felt sure this was the man who had killed the merchant. He rose and went away. All that night Aksionov lay awake. He felt terribly unhappy, and all sorts of images rose in his mind. There was the image of his wife as she was when he parted from her to go to the fair. He saw her as if she were present; her face and her eyes rose before him; he heard her speak and laugh. Then he saw his children, quite little, as they: were at that time: one with a little cloak on, another at his mother's breast. And then he remembered himself as he used to be-young and merry. He remembered how he sat playing the guitar in the porch of the inn where he was arrested, and how free from care he had been. He saw, in his mind, the place where he was flogged, the executioner, and the people standing around; the chains, the convicts, all the twenty-six years of his prison life, and his premature old age. The thought of it all made him so wretched that he was ready to kill himself.
"And it's all that villain's doing!" thought Aksionov. And his anger was so great against Makar Semyonich that he longed for vengeance, even if he himself should perish for it. He kept repeating prayers all night, but could get no peace. During the day he did not go near Makar Semyonich, nor even look at him.
A fortnight passed in this way. Aksionov could not sleep at night, and was so miserable that he did not know what to do.
One night as he was walking about the prison he noticed some earth that came rolling out from under one of the shelves on which the prisoners slept. He stopped to see what it was. Suddenly Makar Semyonich crept out from under the shelf, and looked up at Aksionov with frightened face. Aksionov tried to pass without looking at him, but Makar seized his hand and told him that he had dug a hole under the wall, getting rid of the earth by putting it into his high-boots, and emptying it out every day on the road when the prisoners were driven to their work.
"Just you keep quiet, old man, and you shall get out too. If you blab, they'll flog the life out of me, but I will kill you first."
Aksionov trembled with anger as he looked at his enemy. He drew his hand away, saying, "I have no wish to escape, and you have no need to kill me; you killed me long ago! As to telling of you--I may do so or not, as God shall direct."
Next day, when the convicts were led out to work, the convoy soldiers noticed that one or other of the prisoners emptied some earth out of his boots. The prison was searched and the tunnel found. The Governor came and questioned all the prisoners to find out who had dug the hole. They all denied any knowledge of it. Those who knew would not betray Makar Semyonich, knowing he would be flogged almost to death. At last the Governor turned to Aksionov whom he knew to be a just man, and said:
"You are a truthful old man; tell me, before God, who dug the hole?"
Makar Semyonich stood as if he were quite unconcerned, looking at the Governor and not so much as glancing at Aksionov. Aksionov's lips and hands trembled, and for a long time he could not utter a word. He thought, "Why should I screen him who ruined my life? Let him pay for what I have suffered. But if I tell, they will probably flog the life out of him, and maybe I suspect him wrongly. And, after all, what good would it be to me?"
"Well, old man," repeated the Governor, "tell me the truth: who has been digging under the wall?"
Aksionov glanced at Makar Semyonich, and said, "I cannot say, your honour. It is not God's will that I should tell! Do what you like with me; I am your hands."
However much the Governor! tried, Aksionov would say no more, and so the matter had to be left.
That night, when Aksionov was lying on his bed and just beginning to doze, some one came quietly and sat down on his bed. He peered through the darkness and recognised Makar.
"What more do you want of me?" asked Aksionov. "Why have you come here?"
Makar Semyonich was silent. So Aksionov sat up and said, "What do you want? Go away, or I will call the guard!"
Makar Semyonich bent close over Aksionov, and whispered, "Ivan Dmitrich, forgive me!"
"What for?" asked Aksionov.
"It was I who killed the merchant and hid the knife among your things. I meant to kill you too, but I heard a noise outside, so I hid the knife in your bag and escaped out of the window."
Aksionov was silent, and did not know what to say. Makar Semyonich slid off the bed-shelf and knelt upon the ground. "Ivan Dmitrich," said he, "forgive me! For the love of God, forgive me! I will confess that it was I who killed the merchant, and you will be released and can go to your home."
"It is easy for you to talk," said Aksionov, "but I have suffered for you these twenty-six years. Where could I go to now?... My wife is dead, and my children have forgotten me. I have nowhere to go..."
Makar Semyonich did not rise, but beat his head on the floor. "Ivan Dmitrich, forgive me!" he cried. "When they flogged me with the knot it was not so hard to bear as it is to see you now ... yet you had pity on me, and did not tell. For Christ's sake forgive me, wretch that I am!" And he began to sob.
When Aksionov heard him sobbing he, too, began to weep. "God will forgive you!" said he. "Maybe I am a hundred times worse than you." And at these words his heart grew light, and the longing for home left him. He no longer had any desire to leave the prison, but only hoped for his last hour to come.
In spite of what Aksionov had said, Makar Semyonich confessed, his guilt. But when the order for his release came, Aksionov was already dead.

Impeng Negro by Rogelio Sicat

"BAKA makikipag-away ka na naman, Impen."

Tinig iyon ng kanyang ina. Nangangaral na naman. Mula sa kinatatalungkuang giray na batalan, saglit siyang napatigil sa paghuhugas ng mumo sa kamay.

"Hindi ho," paungol niyang tugon.

"Hindi ho...," ginagad siya ng ina. "Bayaan mo na nga sila. Kung papansinin mo'y lagi ka ngang mababasag-ulo."

May iba pang sinasabi ang kanyang ina ngunit hindi na niya pinakinggan. Alam na niya ang mga iyon. Paulit-ulit na niyang naririnig. Nakukulili na ang kanyang tainga.

Isinaboy niya ang tubig na nasa harap. Muli siyang tumabo. Isinawak niya ang kamay, pinagkiskis ang mga palad at pagkaraa'y naghilamos.

"Dumaan ka kay Taba mamayang pag-uwi mo," narinig niyang bilin ng ina. "Wala nang gatas si Boy. Eto ang pambili."

Tumindig na siya. Nanghihinamad at naghihikab na iniunat ang mahahabang kamay. Inaantok pa siya. Gusto pa niyang magbalik sa sulok na kanyang higaan. Ngunit kailangang lumakad na siya. Tatanghaliin na naman bago siya makasahod. At naroon na naman marahil si Ogor. Kahit siya ang nauna ay lagi siyang inuunahan ni Ogor sa pagsahod.

Umingit ang sahig ng kanilang barungbarong nang siya'y pumasok.

"Nariyan sa kahon ang kamiseta mo."

Sa sulok ng kanyang kaliwang mata'y nasulyapan niya ang ina. Nakaupo ito, taas ang kaliwang paa, sa dulo ng halos dumapa nang bangko. Nakasandig ang ulo sa tagpiang dingding. Nakalugay ang buhok. Bukas ang kupasing damit na giris, nakahantad ang laylay at tuyot na dibdib. Kalong nito ang kanyang kapatid na bunso. Pinasususo.

"Mamaya,aka umuwi ka namang...basag ang mukha."

Bahagya na niyang maulinigan ang ina. Nakatitig siya sa tatlo pa niyang kapatid. Sunud-sunod na nakatalungko ang mga ito sa isa pang bangkong nas atagiliran ng nanggigimalmal na mesang kainan. nagsisikain pa.

Matagal na napako ang kanyang tingin kay Kano, ang sumunod sa kanya. Maputi si Kano, kaya ganito ang tawag dito sa kanilang pook. Kakutis ni Kano ang iba pa niyang kapatid. Marurusing ngunit mapuputi. May pitong taon na si Kano. Siya nama'y maglalabing-anim na. Payat siya ngunit mahahaba ang kanyang biyas.

Hinalungkat na niya ang kahong karton na itinuro ng ina. Magkakasama ang mga damit nila nina Kano, Boyet at Diding. Sa may ilalim, nakuha niya ang kulay-lumot niyang kamiseta. Hinawakan niya iyon sa magkabilang tirante. Itinaas. Sinipat.

"Yan na'ng isuot mo." Parang nahulaan ng kanyang ina ang kanyang iniisip.

Isinuot niya ang kamiseta. Lapat na lapat sa kanya ang kamisetang iyon noong bagong bili ngunit ngayo'y maluwag na. Nagmumukha siyang Intsik-beho kapag suot iyon ngunit wala naman siyang maraming kamisetang maisusuot. Mahina ang kita ng kanyang ina sa paglalabada; mahina rin ang kanyang kita sa pag-aagwador.

Nagbalik siya sa batalan. Nang siya'y lumabas, pasan na niya ang kargahan. Tuluy-tuloy niyang tinungo ang hagdan.

"Si Ogor, Impen," pahabol na bilin ng kanyang ina. "Huwag mo nang papansinin."

Naulinigan niya ang biling iyon at aywan kung dahil sa inaantok pa siya, muntik na siyang madapa nang matalisod sa nakausling bato sa may paanan ng kanilang hagdan.

Tuwing umagang mananaog siya upang umigib, pinagpapaalalahanan siya ng ina. Huwag daw siyang makikipagbabag. Huwag daw niyang papansinin si Ogor. Talaga raw gayon ito: basagulero. Lagi niyang isinasaisip ang mga biling ito ngunit sadya yatang hindi siya makapagtitimpi kapag naririnig niya ang masasakit na panunuksyo sa kanya sa gripo, lalung-lalo na mula kay Ogor.

Si Ogor, na kamakailan lamang ay bumabag sa kanya, ang malimit magsisimula ng panunukso:

"Ang itim mo, Impen!" itutukso nito.

"Kapatid mo ba si Kano?" isasabad ng isa sa mga nasa gripo.

"Sino ba talaga ang tatay mo?"

"Sino pa," isisingit ni Ogor, "di si Dikyam!"

Sasambulat na ang nakabibinging tawanan. Pinakamatunog ang tawa ni Ogor. Si Ogor ang kinikilalang hari sa gripo.
Noong una, sinasagot niya ang mga panunuksong ito:

"E ano kung maitim?" isasagot niya.

Nanunuri ang mga mata at nakangising iikutan siya ni Ogor. Pagkuwa'y bigla na lamang nitong kakayurin ng hintuturo ang balat sa kanyang batok.

"Negrung-negro ka nga, Negro," tila nandidiring sasabihin ni Ogor. Magsusunuran nang manukso ang iba pang agwador. Pati ang mga batang naroon: Tingnan mo ang buhok. Kulot na kulot! Tingnan mo ang ilong. Sarat na sarat! Naku po, ang nguso...Namamalirong!

Sa katagalan, natanggap na niya ang panunuksong ito. Iyon ang totoo, sinasabi niya sa sarili. Negro nga siya. Ano kung Negro? Ngunit napapikit siya. Ang tatay niya'y isang sundalong Negro na nang maging anak siya'y biglang nawala sa Pilipinas.

Ang panunuksong hindi niya matanggap, at siya ngang pinagmulan ng nakaraan nilang pagbababag ni Ogor, ay ang sinabi nito tungkol sa kanyang ina. (Gayon nga kaya kasama ang kanyang ina?)

"Sarisari ang magiging kapatid ni Negro," sinabi ni Ogor. "Baka makatatlo pa ang kanyang nanay ngayon!"

Noong kabuntisan ng kanyang ina sa kapatid niyang bunso ay iniwan ito ng asawa. Hindi malaman kung saan nagsuot. At noon, higit kailanman, naging hamak sila sa pagtingin ng lahat. Matagal-tagal ding hindi naglabada ang kanyang ina, nahihiyang lumabas sa kanilang barungbarong. Siya ang nagpatuloy sa pag-aagwador. At siya ang napagtuunan ng sarisaring panunukso.

Natandaan niya ang mga panunuksong iyon. At mula noon, nagsimula nang umalimpuyo sa kanyang dibdib ang dati'y binhi lamang ng isang paghihimagsik: nagsusumigaw na paghihimagsik sa pook na iyong ayaw magbigay sa kanila ng pagkakataong makagitaw at mabuhay nang payapa.

Sariwa pa ang nangyaring pakikipagbabag niya kay Ogor, naiisip ni Impen habang tinatalunton niya ang mabatong daan patungo sa gripo. Mula sa bintana ng mga barungbarong, nakikita niyang nagsusulputan ang ulo ng mga bata. Itinuturo siya ng mga iyon. Sa kanya rin napapatingin ang matatanda. Walang sinasabi ang mga ito, ngunit sa mga mata, sa galaw ng mga labi nababasa nya ang isinisigaw ng mga paslit: Negro!

Napapatungo na laamang siya.

Natatanaw na niya ngayon ang gripo. Sa malamig ngunit maliwanag nang sikat ng araw, nakikita na niya ang langkay ng mga agwador. Nagkakatipun-tipon ang mga ito. Nagkakatuwaan. Naghaharutan.

Sa langkay na iyon ay kilalang-kilala niya ang anyo ni Ogor. Paano niya malilimutan si Ogor? Sa mula't mula pa, itinuring na siya nitong kaaway, di kailanman binigyan ng pagkakataong maging kaibigan.

Halos kassingulang niya si Ogor, ngunit higit na matipuno ang katawan nito. Malakas si Ogor. Tuwid ang tindig nito at halos hindi yumuyuko kahit may pasang balde ng tubig; tila sino mang masasalubong sa daan ay kayang-kayang sagasaan.
Nang marating niya ang gripo ay tungo ang ulog tinungo niya ang hulihan ng pila. Marahan niyang inalis sa pagkakakawit ang mga balde. Sa sarili, nausal niyang sana'y huwag siya ang maging paksa ng paghaharutan at pagkakatuwaan ng mga agwador.

Nakakaanim na karga na si Impen. May sisenta sentimos nang kumakalansing sa bulsa ng kutod niyang maong. May isa pang nagpapaigib sa kanya. Diyes sentimos na naman. Kapag tag-araw ay malaki-laki rin ang kinikita ng mga agwador. Mahina ang tulo ng tubig sa kanilang pook. At bihira ang may poso.

Tanghali na akong makauuwi nito, nausal niya habang binibilang sa mata ang mga nakapilang balde. Maluwag ang parisukat na sementong kinatitirikan ng gripo at ang dulo ng pila'y nasa labas pa niyon.

Di-kalayuan sa gripo ay may isang tindahan. Sa kalawanging medya-agwa niyon ay nakasilong ang iba pang agwador. May naghubad na ng damit at isinampay na lamang sa balikat. May nagpapaypay May kumakain ng halu-halo.

Sa pangkat na iyon ay kay Ogor agad natutok ang kanyang tingin. Pnilit niyang supilin ang hangaring makasilong. Naroon sa tindahan si Ogor. Hubad-baro at ngumingisi. Mauupo na lamang siya sa kanyang balde. Mabuti pa roon, kahit nakabilad sa init. Pasasaan ba't di iikli ang pila? naisip niya. Makasasahod din ako.

Kasalukuyan siyang nagtitiis sa init nang may maulinigan siyang siga mula sa tindahan:



"Hoy, Negro, sumilong ka. Baka ka pumuti!"

Si Ogor iyon. Kahit hindi siya lumingon, para na niyang nakita si Ogor. Nakangisi at nanunukso na naman.

"Negro," muli niyang narinig, "sumilong ka sabi, e. Baka ka masunog!"

Malakas ang narinig niyang tawanan. Hindi pa rin siya lumilingon. Tila wala siyang naririnig. Nakatingin siya sa nakasahod na balde ngunit ang naiisip niya'y ang bilin ng ina, na huwag na niyang papansinin si Ogor. Bakit nga ba niya papansinin si Ogor?

Tinigilan naman ni Ogor ang panunukso. Hindi pa rin siya umaalis sa kinauupuang balde. At habang umiisod ang pila, nararamdaman niyang lalong umiinit ang sikat ng araw. Sa paligid ng balde, nakikia niya ang kanyang anino. Tumingala siya ngunit siya'y nasilaw. Nanghahapdi at waring nasusunog ang kanyang balat. Tila ibig nang matuklap ang balat sa kanyang batok, likod at balikat. Namumuo ang pawis sa kanyang anit at sa ibabaw ng kanyang nguso. may butil na rin ng pawis sa kanyang ilong.

Itinaas niya ang tirante ng kamiseta. Hinipan-hipan niya ang manipis na dibdib. Di natagalan, isinawak niya ang kamay sa nalalabing tubig sa balde. Una niyang binasa ang batok---kaylamig at kaysarap ng tubig sa kanyang batok. Malamig. Binasa niya ang ulo. Kinuskos niya ang kanyang buhok at nabasa pati ang kanyang anit. Binasa niya ang balikat, ang mga bisig. May nadama siyang ginhawa ngunit pansamantala lamang iyon. Di nagtagal, muli niyang naramdaman na tila nangangalirang na naman ang kanyang balat. Kay hapdi ng kanyang batok at balikat.

"Negro!" Napauwid siya sa pagkakaupo nang marinig iyon. Nasa likuran lamang niya ang nagsalita. Si Ogor. "Huwag ka nanag magbibilad. Doon ka sa lamig."

Pagkakataon na ni Ogor upang sumahod. At habang itinatapat nito ang balde sa gripo, muli niyang nakita na nginingisihan siya nito.

Napakatagal sa kanya ang pagkapuno ng mga balde ni ogor. Napabuntong-hininga siya nang makitang kinakawitan na ni Ogor ang mga balde. Sa wakas, aalis na si Ogor, naisip niya. Aalis na si Ogor. Huwag na sana siyang bumalik.

May galak na sumusuno sa kanyang dibdib habang pinagmamasdan ang pagkapuno ng sinundang balde. Susunod na siya. Makaka sahod na siya. Makakasahod na rin ako, sabi niya sa sarili. pagkaraan ng kargang iyon ay uuwi na siya. Daraan pa nga pala siya kay Taba. Bibili ng gatas.

Datapwa, pagkaalis ng hinihintay niyang mapunong balde, at isasahod na lamang ang sa kanya, ay isang mabigat at makapangyarihang kamay ang biglang pumatong sa kanyang balikat. Si Ogor ang kanyang natingala. Malapit lamang pala ang pinaghatidan nito ng tubig.

"Gutom na ako, Negro," sabi ni Ogor. "Ako muna."

Pautos iyon. Iginitgit ni Ogor ang bitbit na balde at kumalantog ang kanilang mga balde. Iginitgit din niya ang sa kanya, bahagya nga lamang at takot na paggitgit. "Kadarating mo pa lamang, Ogor, nais niyang itutol. Kangina pa ako nakapila rito, a. Ako muna sabi, e," giit ni Ogor.

Bantulot niyang binawi ang balde, nakatingin pa rin kay Ogor. Itinaob niya ang kaunting nasahod na balde at ang tubig ay gumapang sa semento at umabog sa kanilang mga paa ni Ogor. Uuwi na ako, bulong niya sa sarili. Uuwi na ako. Mamaya na lang ako iigib uli. Nakatingin sa araw, humakbang siya upang kunin ang pingga ngunit sa paghakbang na iyon, bigla siyang pinatid ni Ogor.

"Ano pa ba ang ibinubulong mo?"

Hindi n a niya narinig iyon. Nabuwal siya. Tumama ang kanan niyang pisngi sa labi ng nabiawang balde. Napasigaw siya. Malakas. Napaluhod siya sa madulas na semento. Kagyat na bumaha ang nakaliliyong dilim sa kanyang utak. Habang nakaluhod, dalawang kamay niyang tinutop ang pisngi. Takot, nanginginig ang kanyang mga daliri. Dahan-dahan niyang iniangat iyon. Basa...Mapula...Dugo!

Nanghilakbot siya. Sa loob ng isang saglit, hindi niya maulit na salatin ang biyak na pisngi. Mangiyak-ngiyak siya.
"O-ogor...O-ogor..." Nakatingala siya kay Ogor, mahigpit na kinukuyom ang mga palad. Kumikinig ang kanyang ulo at nangangalit ang kanyang ngipin. "Ogor!" sa wakas ay naisigaw niya.

Hindi minabuti ni Ogor ang kanyang pagsigaw. Sinipa siya nito. Gumulong siya. Buwal ang lahat ng baldeng nalalabi sa pila. Nagkalugkugan. Nakarinig siya ng tawanan. At samantalang nakadapa, unti-unting nabuo sa walang malamang sulingan niyang mga mata ang mga paang alikabukin. Paparami iyon at pumapaligid sa kanya.

Bigla siyang bumaligtad. nakita niya ang naghuhumindig na anyo ni Ogor. Nakaakma ang mga bisig.

"O-ogor..."

Tumawa nang malakas si Ogor. Humihingal at nakangangang napapikit siya. Pumuslit ang luha sa sulok ng kanyang mga mata. Nasa ganito siyang kalagayan nang bigla niyang maramdaman ang isang ubos-lakas na sipa sa kanyang pigi. Napasigaw iya. Umiiyak siyang gumuglong sa basa at madulas na semento. Namimilipit siya. Tangan ang sinipang pigi, ang buong anyo ng nakaangat niyang mukha'y larawan ng matinding sakit.

Matagal din bago napawi ang paninigas ng kanyang pigi. Humihingal siya. Malikot ang kanyang mga mata nang siya'y bumangon at itukod ang mga kamay sa semento.

Si ogor...Sa mula't mula pa'y itinuring na siya nitong kaaway...Bakit siya ginaganoon ni Ogor?

Kumikinig ang kanyang katawan. Sa poot. Sa naglalatang na poot. At nang makita niyang muling aangat ang kanang paa ni Ogor upang sipain siyang muli ay tila nauulol na asong sinunggaban niya iyon at niyakap at kinagat.

Bumagsak ang nawalan ng panimbang na si Ogor. nagyakap sila. Pagulung-gulong. Hindi siya bumibitiw. Nang siya'y mapaibabaw, sinunud-ssunod niya: dagok, dagok, dagok... pahalipaw... papaluka...papatay.

Sa pook na iyon, sa nakaririmarim na pook na iyon, aba ang pagtingin sa kanila. Marumi ng babae ang kanyang ina. Sarisari ang anak. At siya isang maitim, hamak na Negro! Papatayin niya si Ogor. papatayin. Papatayinnn!

Dagok, dagok, dagok...Nag-uumigting ang kanyang mga ugat. Tila asong nagpipilit makapaibabaw si Ogor. Tila bakal na kumakapit ang mga kamay. Sa isang iglap siya naman ang napailalim. Dagok, dagok. Nagpipihit siya. Tatagilid. Naiiri. Muling matitihaya. Hindi niya naiilagan ang dagok ni Ogor. Nasisilaw siya sa araw. Napipikit siya. Mangungudngod siya, mahahalik sa lupa. Ngunit wala siyang nararamdaman sakit. Wala siyang nararamdamang sakit!

Kakatatlo ng asawa si Inay. Si Kano...si Boyet...si Diding...At siya...Negro. Negro. Negro!

Sa mga dagok ni ogor, tila nasasalinan pa siya ng lakas. Bigla, ubos-lakas at nag-uumiri siyang umigtad. napailalim si Ogor. Nahantad ang mukha ni Ogor. Dagok, bayo, dagok, bayo, dagok, bayo, dagok...Kahit saan. Sa dibdib. Sa mukha. Dagok, bayo, dagok, bayo, dagok, dagok, dagok...

Mahina na si ogor. Lupaypay na. Nalalaglag na ang nagsasanggang kamay. Humihingal na rin siya, humahagok. Ngunit nagliliyab pa rin ang poot sa kanyang mga mata. Dagok. Papaluka. Dagok, bayo, dagok, bayo, dagok...



Gumagalaw-galaw ang sabog na labi ni Ogor.

"Impen..."

Muli niyang itinaas ang kamay.

"I-Impen..." Halos hindi niya narinig ang halingling ni Ogor. "I-Impen...s-suko n-na...a-ako...s-suko...n-na...a-ako!"

Naibaba niya ang nakataas na kamay. Napasuko niya si Ogor! Napatingala siya Abut-abot ang pahingal. makaraan ang ilang sandali, dahan-dahan at nanlalambot siyang tumindig, nakatuon ang mga mata kay Ogor. Wasak ang kanyang kamiseta at duguan ang kanyang likod. May basa ng dugo't lupa ang kanyang nguso.

Marmaing sandaling walang nangahas magsalita. Walang makakibo sa mga agwador. Hindi makapaniwala ang lahat. Lahat ay nakatingin sa kanya.

Isa-isa niyang tiningnan ang mga nakapaligid sa kanya. Walang pagtutol sa mga mata ng mga ito. Ang nababakas niya'y paghanga. Ang nakita niya'y pangingimi.

Pinangingimian siya!

May luha siya sa mata ngunit may galak siyang nadama. Luwalhati. Hinagud-hagod niya ang mga kamao. nadama niya ang bagong tuklas na lakas niyon. Ang tibay. Ang tatag. Ang kapangyarihan. Muli niyang tiningnan ang nakabulagtang si Ogor. Pagkaraa'y nakapikit at buka ang labing nag-angat siya ng mukha.

Sa matinding sikat ng araw, tila sya ang mandirigmang sugatan, ngunit matatag na nakatindig sa pinagwagihang larangan.

Lola: iho, ako ay isinumpa, isa akong prinsesa, ngunit kung ako’y iyong gagahasain. Babalik ako sa maganda kong anyo at tuluyang mapuputol ang sumpa! ..makaraan ang ilang saglit… Lalaki: ayan, tapos na. bakit hindi ka pa nagpapalit ng anyo? Lola: ilang taon ka na iho? Lalaki: 30 na ho. Lola: iyang tanda mong iyan, naniniwala ka pa sa fairytale?